Arteterapia sukcesywnie zyskuje coraz większą popularność, również i w Polsce. Nic dziwnego, bo korzyści z niej płynące zaczyna doceniać coraz więcej psychologów i osób, zainteresowanych rozwojem osobistym, dotarciem do głęboko skrywanych uczuć i emocji oraz uzewnętrznieniem wewnętrznych konfliktów i poznaniem sposobów na ich rozwiązanie. A takie właśnie korzyści niesie ze sobą terapia przez sztukę. Czym w zasadzie jest arteterapia i kto może w niej uczestniczyć?
Co to jest arteterapia?
Arteterapia to inaczej terapia przez sztukę. To skuteczne narzędzie, coraz częściej wykorzystywane zarówno przez psychologów, jak i przez psychoterapeutów czy pedagogów. Nic dziwnego, bo metoda ta wspiera zarówno rozwój dzieci, jak i leczenie zaburzeń o podłożu psychologicznym. Aby właściwie wykorzystywać arteterapię w działalności terapeutycznej o różnym charakterze, należy uzyskać gruntowne wykształcenie i ukończyć specjalistyczny kurs, przygotowujący do pracy w oparciu o metody terapii przez sztukę. Można to zrobić przez profesjonalne placówki kształcenia w dziedzinie arteterapii , takie jak https://sensarte.pl, czyli Centrum Arteterapii SensArte z Warszawy. Przy wyborze placówki kształcącej warto zwrócić uwagę na doświadczenie i zakres kształcenia, gdzie wskazana jest duża ilość praktycznych ćwiczeń i wiedza przekazywane przez doświadczonych, pracujących w zawodzie specjalistów.
Krótka historia rozwoju arteterapii
Terapia przez sztukę z powodzeniem wykorzystywana była już w XIX stuleciu. Jej pionierami byli A.A. Tardieu i M. Simon – francuscy psychiatrzy, którzy zauważyli i docenili zalety arteterapii. Do korzyści z niej płynących nawiązywał również Zygmunt Freud. W Polsce do rozwoju metod związanych z terapią przez sztukę przyczynili się głównie prof. Julian Aleksandrowski oraz prof. Stefan Szuman.
Jakie korzyści niesie arteterapia?
Arteterapia to forma kontaktu i komunikowania się z otaczającym nas światem. Ekspresja artystyczna różnego rodzaju daje szansę na uzewnętrznienie tych emocji, uczuć i myśli, o których na ogół trudno jest otwarcie rozmawiać. Terapia przez sztukę pozwala również dotrzeć do swojego wnętrza, poznać się i lepiej zrozumieć. Wszystko to z kolei prowadzi do wzrostu samoświadomości i poprawy samopoczucia, przyczyniając się również do polepszenia jakości życia i codziennego funkcjonowania.
Arteterapia w praktyce
Terapia przez sztukę od lat wykorzystywana jest u osób, zmagających się z depresją, zaburzeniami nerwicowymi, uzależnieniami, zaburzeniami lękowymi i trudnościami w werbalizowaniu swoich uczuć i myśli. To również wyjątkowe rozwiązanie dla osób z niepełnosprawnościami intelektualnymi. Terapia przez sztukę przynosi poprawę w zakresie funkcjonowania psychicznego i fizycznego, wspierając rozwój motoryki małej i dużej Pomaga wyciszyć emocje i stanowi formę odreagowania w procesie leczenia i zmagania się z uporczywymi myślami, związanymi z ciężką chorobą.
Formy terapii przez sztukę
Każde działanie terapeutyczne, również i arteterapia, dobierane jest indywidualnie pod kątem zainteresowań i możliwości pacjenta. Ważne są jednak również umiejętności terapeuty i jego doświadczenie. Warsztaty arteterapeutyczne umożliwiają zapoznanie się z różnymi formami arteterapii i wybór tej, która nam najbardziej odpowiada. Można skorzysyać z grupowych warsztatów i zajęć, jak również obrać drogę indywidualnej pracy terapeutycznej, jak w psychoterapii.
Jakie są funkcje arteterapii?
Arteterapia ma wiele funkcji, a do najważniejszych należą: :
-
funkcja edukacyjna – polegająca na gromadzeniu nowych umiejętności i wiedzy,
-
funkcja korekcyjna – prowadząca do rozładowywania wewnętrznych napięć, redukcji stresu, agresji i lęku, podniesienia poziomu samooceny i budowania umiejętności komunikacji z innymi ludźmi,
-
funkcja rekreacyjna – dająca odpoczynek i relaks.
Jak działa arteterapia?
Arteterapia odnosi się do dwóch głównych płaszczyzn – świadomej oraz tej, której sobie nie uświadamiamy. Pozwala ona dotrzeć do głęboko ukrytych myśli, pragnień i emocji. Następnym krokiem jest natomiast ich zrozumienie oraz budowanie pomostu pomiędzy tym, z czego zdajemy sobie sprawę, a tym czego nie jesteśmy do końca świadomi. Terapia przez sztukę prowadzi również do oswojenia różnych emocji, budując poczucie własnej wartości i wzmacniając samoświadomość. Wszystko to poprawia codzienne funkcjonowanie i prowadzi do lepszego poznania siebie.
Dlaczego warto skorzystać z arteterapii?
Ekspresja artystyczna prowadzi do uświadomienia sobie swoich emocji, powodując jednocześnie spadek napięcia i przynosząc pożądany relaks. Dostrzeżenie swoich problemów pozwala na poszukiwanie sposobów ich rozwiązywania, co z kolei buduje wiarę we własne możliwości i moc sprawczą. Dodatkowo, arteterapia pozwala na uzewnętrznienie tego, co trudno zwerbalizować i ułatwia nawiązanie porozumienia z terapeutą, stanowiąc solidną podstawę przyszłego sukcesu terapeutycznego.
Przykłady terapii przez sztukę
Wielu terapeutów korzysta z mieszanych technik dopasowując je pod potrzeby konkretnego pacjenta. Wybierając terapię warto skorzystać z konsultacji z arteterapeutą i sprawdzić, która z proponowanych form pracy będzie dla nas najdogodniejsza i najbardziej efektywna.
-
Plastykoterapia, czyli terapia przez sztuki plastyczne – może przybierać różną formę od zwykłego rysunku, poprzez wycinanki, kolorowanki i wyszywanie, aż po grafikę i rzeźbę. Powstałe dzieło stanowi swoisty obraz emocji i postrzegania świata przez pacjenta.
-
Muzykoterapia – może przybierać formę nauki gry na instrumencie, słuchania muzyki lub też śpiewu. Wszystko to z kolei prowadzi do spokoju lub też pobudzenia, w zależności od potrzeb terapeutycznych.
-
Choreoterapia – terapia ruchem, pozwalająca poznać swoje ciało i kierować nim, przynosząc jednocześnie odprężenie i uczucie radości.