Wiertła są to narzędzia przeznaczone do wykonywania otworów w pełnym materiale lub do powiększania wcześniej wykonanych otworów. Wykonywane ze stali szybkotnącej HSS oraz ze stali szybkotnącej kobaltowej HSSE (5%) kobaltu. Wiertła wykonane ze stali szybkotnącej kobaltowej HSSE w stosunku do wierteł z HSS mają większą odporność na ścieranie oraz wysokie temperatury.
Wiertła wiertłom nie równe, jakie możemy je rozróżnić
Podział wierteł ze względu na przeznaczenie dotyczy
- wierteł do metalu ogólnego przeznaczenia, do jakich należą wiertła kręte,
- wierteł do metalu, stali, stali nierdzewnej, specjalnego przeznaczenia np.wiertła płaskie, wiertła do głębokich otworów, do otworów kwadratowych oraz do nakiełków,
Ze względu na materiał wyróżnia się:
- wiertła do metalu jednolite
- wiertła do metalu łączone w sposób trwały z częścią roboczą ze stali szybkotnącej bądź z ostrzami z węglików spiekanych
- wiertła składane z płytkami wieloostrzowymi
Dzielimy także ze względu na konstrukcje części chwytowej rozróżnia się wiertła z chwytem
- walcowym gładkim
- walcowym z zabierakiem
- stożkowym Morse’a
Ze względu na sposób wykonania, wiertła kręte dzieli się na wiertła frezowane, walcowane jak i na skręcane oraz szlifowane.
Wiertła stosowane w użytku powszechnym
Wiertła do metalu zbudowane są części roboczej, która zakończona jest wierzchołkiem 180 lub 120 stopni oraz uchwytu walcowego. Wymiary wierteł, całej długości oraz długości roboczej określane są normą DIN 338 (wersja niemiecka), jak i normą polską NWKa. Produkowane są one znacznie częściej metodą walcowania są one dość powszechnymi wiertłami w codziennym użyciu głównie do wiertarek ręcznych, wiertarek pionowych oraz we frezarkach i tokarkach. Rzadziej produkuje się wiertła frezowane . Wiertła do metalu występują ze stali HSS i mają one twardość 62 HRC, dzięki czemu mogą one pracować w materiałach o twardości 35 HRC. Wiertła wykonane ze stali szybkotnącej kobaltowej HSSE oznaczone INOX co mówi nam , że możemy stosować wiertła w materiałach takich jak stal nierdzewna, materiały Hardox 400 jak i Hardox 500. Zapewnia ona długą żywotność . Te wiertła posiadają kąt wierzchołkowy 120 stopnia dzięki czemu można nimi wiercić w materiale nieżelaznym takim jak aluminium.
Wiertła do stali hartowanej zaleca się dobierać patrząc na materiał, w którym będzie wykonywany otwór. Wiertła do stali hartowanej wyróżniają się charakterystyczną spiralą, która posiada podwójne rowki wiórkowe oraz masywną konstrukcją. Ostrza wiertła wyprodukowane są z wlutowanych węglików spiekanych.
Wiertła widiowe posiadają średnice od 3 do nawet 35 mm. Dokładnie wykonane widia zapewniają wiertłu dobrą jakość i długą żywotność. Zaletą wierteł tego typu jest fakt danej możliwości wiercenia w utrudnionych warunkach używając maszyn o małej sztywności.
Do czego służą wiertła trepanacyjne
Wiertło trepanacyjne posiada specyficzną budowę co bardzo dobrze sprawdza się w wykonywaniu otworów wylotowych w blachach stalowych. Podczas pracy należy zapamiętać by stosować pilot prowadzący, który usuwa wióry z wiercącego materiału z wnętrza narzędzia. Używając wiertła koronowych jest to, że skrawanie danego materiału odbywa się po obwodzie, dlatego by zmniejszyć nacisk na obrabiany materiał.
Korekcja naroża narzędzi wiercących
Zużycie ostrzy wiertła krętego przebiega najintensywniej na narożach. Jest to spowodowane zarówno największą prędkością skrawania, z jaką pracują te punkty krawędzi, jak też gorszym odprowadzaniem ciepła z tych miejsc. Ścięcie naroży przyczynia się do zwiększenia trwałości ostrza.
Dla zapewnienia prawidłowej pracy wierteł krętych oraz równomiernego zużycia ich ostrzy wzdłuż obu krawędzi skrawających wymagana jest wzrastająca wartość wykonywanego kąta przyłożenia rozpatrywanego punktów krawędzi skrawających leżących bliżej osi wiertła. Najczęściej stosowaną w przemyśle krajowym, metodą ostrzenia wierteł krętych jest metodą Washburne’a, przy której powierzchnia przyłożenia jest kształtowana w postaci powierzchni stożkowej.